Verzekeraar AXA publiceert de 5e editie van zijn rapport over mentaal welzijn. Het bevestigt over het algemeen de trends van voorgaande jaren: jongeren haken af, Belgen zijn beter geïnformeerd, en werkgevers hebben een rol te spelen.

Het Mind Health Report*, dat sinds 2020 jaarlijks wordt gepubliceerd, onderzoekt de trends van mentaal welzijn onder de bevolking van 16 landen, waaronder België. Het doel van de studie is vooral om te sensibiliseren en de dialoog aan te moedigen, zodat alle betrokkenen kunnen handelen in functie van een beter mentaal welzijn.

Bijzonder kwetsbare jongeren
In 2024 meldt 30% van de Belgen dat ze kampen met een probleem op het gebied van mentale gezondheid. Dit opvallende cijfer is over het algemeen stabiel in vergelijking met 2023. Een leeftijdsgroep haakt echter af: jongeren van 18 tot 24 jaar. Van hen geeft 43% aan dat ze er mee te maken hebben, wat 14% meer is dan in 2023. Dit is een trend die in alle geanalyseerde landen wordt waargenomen.

De factoren die het mentaal welzijn negatief beïnvloeden, zijn divers. Zoals de onzekerheid over de toekomst in een snel veranderende wereld, financiële instabiliteit en beroepsonzekerheid, constante blootstelling aan slecht nieuws, eenzaamheid en isolatie. Bij jongvolwassenen is ook het overmatige gebruik van sociale media een belangrijke factor.

Hoewel 53% van hen zegt dat dit hun mentaal welzijn schaadt, raadpleegt 38% deze netwerken om informatie over mentale gezondheid te bekomen. En 58% maakte al gebruik van een digitale tool om zijn mentaal welzijn te ondersteunen, tegenover 1 op de 4 Belgen in alle leeftijdscategorieën.

Belgen beter geïnformeerd
Belgen zijn steeds beter geïnformeerd: 75% weet welke gezondheidsprofessional te raadplegen, 72% weet welke stappen te ondernemen als ze denken dat ze een probleem hebben met mentale gezondheid, en 70% herkent de symptomen die alarm moeten slaan.

AXA ontwikkelde de Mind Health Self-check: een digitale vragenlijst gebaseerd op de wetenschappelijke maatstaf die aan de basis ligt van het rapport. Die tool geeft niet alleen een inzicht van het mentaal welzijn, maar ook advies op basis van de score, zonder evenwel het advies en de opvolging van een professional te vervangen.

1 op 2 Belgen vindt dat het gezondheidszorgsysteem effectief ondersteuning biedt aan mensen die lijden aan mentale gezondheidsproblemen, een gevoel dat sterker is dan in de meeste Europese landen, en dat ook toeneemt.

72% van de actieve Belgen neemt ten minste één initiatief om zijn mentaal welzijn te verbeteren: het opnemen van verlofdagen, fysieke activiteit, meditatie/mindfulness, professionele ondersteuning of steun van naasten.

Verwachtingen ten aanzien van werkgevers
De enquête toont ook aan dat de werkplek een niet te verwaarlozen rol speelt: werkgevers kunnen een katalysator zijn, zowel in positieve als negatieve zin.

Professionele stress heeft invloed op 8 op de 10 werknemers in België. De gevolgen van deze stress zijn slaapstoornissen, hoofdpijn, spierspanning, verhoogde prikkelbaarheid of frequentere stemmingswisselingen.

1 op 2 werknemers vindt dat er in zijn bedrijf een beleid is dat gericht is op het bevorderen van mentale gezondheid en welzijn.

“Gemiddeld verwacht 51% van de Belgen dat hun werkgever ondersteuning biedt op het gebied van mentale gezondheid. En dit percentage stijgt tot 65% bij de -35-jarigen” zegt Professor Lode Godderis, CEO van IDEWE en professor arbeidsgeneeskunde aan de KU Leuven.

Ter ondersteuning van werkgevers biedt AXA een uitgebreide versie van de Mind Health Self-check aan. Die integreert een tweede vragenlijst over mentaal welzijn op het werk en voldoet aan de wettelijke verplichtingen op het vlak van psychosociale risico's. Werknemers ontvangen een score gekoppeld aan beide vragenlijsten, advies en gratis toegang tot online videoconsultaties met een psycholoog, binnen de 30 minuten, 24/7. De werkgever krijgt ook een dashboard dat op geanonimiseerde wijze de trends in zijn personeelsbestand consolideert en aanbevelingen bevat om een zorgzame werkomgeving te behouden of te creëren.

Meer info over het rapport vindt u hier.
  
*Methodologie: IPSOS-studie voor AXA, uitgevoerd online onder 17.000 volwassenen, waaronder 1.000 Belgen, van 18 tot 75 jaar in 16 landen uit Europa, Amerika en Azië, van 8 oktober 2024 tot 11 november 2024.