Belgen onderschatten de impact die herhaalde traumatische ervaringen in de vroege kindertijd kunnen hebben op de fysieke gezondheid van volwassenen. Dat blijkt uit een bevraging bij 2.000 mensen.
Uit de enquête in opdracht van jeugdhulporganisaties SOS Kinderdorpen en OBC Ter Wende-Espero blijkt dat de meerderheid van de Belgen beseft dat trauma's in de kindertijd kunnen leiden tot mentale problemen. Zo geeft 70 procent aan dat depressieve klachten vaker voorkomen bij volwassenen die tijdens hun jeugd herhaalde traumatische ervaringen moesten verwerken. Ook het verband met angsten, nachtmerries en een laag zelfbeeld is bij de meesten duidelijk.
Belgen onderschatten echter dat die trauma's ook een fysieke impact kunnen hebben op latere leeftijd. Maar een op de vier respondenten ziet een relatie met hart- en vaatziekten en slechts een op de vijf met kanker.
"Nochtans is die relatie er wel degelijk", zegt kinderpsychiater Eva Kestens van OBC Ter Wende-Espero. "Als kinderen gedurende een lange periode blootgesteld worden aan herhaalde traumatische ervaringen, zoals misbruik en verwaarlozing, maar ook pesten en racisme, dan kan er complex trauma optreden. Vooral op jonge leeftijd kan de impact van zo'n trauma een heel leven doorwerken in gedrag en gezondheid. Zelfs tientallen jaren na de feiten kunnen mensen nog last hebben van angsten, nachtmerries en andere psychische klachten. Door de chronische toxische stress die trauma veroorzaakt, ontstaat er een verhoogd risico op auto-immuunziektes, hart- en vaatziektes en kanker, met een correlatie die hoger ligt dan tussen roken en longkanker."
Een andere misvatting is dat kinderen onder de 3 jaar zich niet voldoende herinneren om gevolgen van traumatische ervaringen te ondervinden. Bijna een vijfde van de respondenten gelooft daar in, hoewel trauma's ook op heel jonge leeftijd en impact kunnen hebben op de ontwikkeling van het lichaam.
Daarentegen onderschatten Belgen de mate waarin mensen kunnen herstellen van complexe trauma's. "Als we er op tijd bij zijn, als de traumatische ervaringen stoppen, als we slachtoffers en hun gezinnen goed omringen en als we gericht therapie kunnen bieden, dan kunnen mensen grote stappen vooruit zetten", zegt Kestens.
Volgens SOS Kinderdorpen en OBC Ter Wende-Espero is er nood aan een betere kennis en begrip over trauma's in de samenleving. "Vandaag worden kinderen met traumatische ervaringen nog te vaak afgerekend op hun gedrag. Ze worden gestraft op school, berispt door ouders van klasgenootjes of vergeten voor verjaardagsfeestjes", zegt Hilde Boeykens van SOS Kinderdorpen. "Ze voelen zich onbegrepen en ongehoord, wat hun traumatische ervaringen nog kan versterken."
Op zijn website publiceerde SOS Kinderdorpen tips voor de omgang met kinderen met traumatische ervaringen.
