Een team van VUB-UGent onderzocht de behandeling van chronische pijn en slapeloosheid. Het besluti dat we het belang van het integreren van slaaptherapie in behandelingen voor chronische pijn moeten onderstrepen. Ondanks het uitblijven van extra pijnverlichting door de gecombineerde therapie, bleek de verbetering in slaapkwaliteit en de afname van depressieve symptomen van groot belang voor de algehele welzijn van de patiënten.
Chronische pijn en slapeloosheid zijn factoren die vaak samengaan en het welbevinden van patiënten ernstig kunnen beperken. Om de levenskwaliteit van patiënten die lijden aan chronische pijn en daarmee gepaard gaande slaapstoornissen te verbeteren, voerde een team van de Pain in Motion onderzoeksgroep en de Brain, Body and Cognition onderzoeksgroep van Vrije Universiteit Brussel samen met de SPINE onderzoeksgroep van de Universiteit Gent een grootschalig onderzoek.

Prof. Anneleen Malfliet van de PaininMotion groep: “Ons onderzoek omvatte 123 deelnemers met chronische spinale pijn, die ten minste drie maanden last hadden van nek- of lage rugpijn zonder duidelijke oorzaak, en tevens slapeloosheid ervoeren. De deelnemers werden willekeurig verdeeld in twee groepen: een experimentele groep die een gecombineerde therapie voor zowel pijn als slaap kreeg, en een controlegroep die alleen pijnmanagement therapie ontving. De behandelingen duurden 14 weken en de deelnemers werden gevolgd tot een jaar na de behandeling.”

De therapie bestond uit pijneducatie en oefentherapie, gecombineerd met cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid. Deze laatste component richtte zich op het verbeteren van slaapgewoonten en -omgeving, evenals het reduceren van de tijd in bed om de slaapkwaliteit te optimaliseren.

Liesbet De Baets, gastprofessor en postdoctoraal onderzoeker bij de PaininMotion groep en mede coördinator van de studie: “Onze resultaten toonden aan dat hoewel beide groepen verbeterden in pijnbeheersing, de experimentele groep duidelijk betere uitkomsten rapporteerde op het gebied van slaapkwaliteit en verminderde slapeloosheid. Daarnaast rapporteerden deelnemers in de gecombineerde therapiegroep ook een afname van depressieve symptomen. Objectieve metingen van slaap, uitgevoerd met apparatuur die vergelijkbaar is met die in slaaplaboratoria, toonden weliswaar geen verschil tussen de groepen, maar dat bevestigt eerdere bevindingen dat subjectieve slaapervaringen vaak niet overeenkomen met objectieve metingen.”
Kinesitherapeuten en slaaptherapie

“Vanuit onze conclusies moeten we het belang van het integreren van slaaptherapie in behandelingen voor chronische pijn onderstrepen. Ondanks het uitblijven van extra pijnverlichting door de gecombineerde therapie, bleek de verbetering in slaapkwaliteit en de afname van depressieve symptomen van groot belang voor de algehele welzijn van de patiënten. We moeten dus meer aandacht besteden aan slaapproblemen bij chronische pijnpatiënten. Dit omvat niet alleen bij de huisarts, maar ook bij kinesitherapeuten die vaak nauw betrokken zijn bij de behandeling van deze patiënten. Mits een goede opleiding, zijn kinesitherapeuten zeker in staat om slaaptherapie te geven, zoals ons onderzoek aantoonde. Momenteel wordt dit voornamelijk door psychologen gedaan.” besluit Malfliet.
 

Malfliet A, De Baets L, Bilterys T, et al. Cognitive Behavioral Therapy for Insomnia in Pain Management for Nonspecific Chronic Spinal Pain: A Randomized Clinical Trial. JAMA Netw Open. 2024;7(8):e2425856. doi:10.1001/jamanetworkopen.2024.25856