Een consortium van Leuvense onderzoekers krijgt de komende drie jaar 1,05 miljoen dollar van het Chan Zuckerberg Initiative (CZI). Het geld van het liefdadigheidsinitiatief van Facebook-oprichter Mark Zuckerberg en zijn echtgenote Priscilla Chan gaat naar onderzoek naar de oorzaken van neurodegeneratieve aandoeningen en mogelijke behandelingen.
De Leuvense onderzoekers zijn een van negen internationale onderzoeksteams die elk 1,05 miljoen euro krijgen van CZI. De financiering kadert in het Neurodegeneration Challenge Network, waarvan CZI woensdag de lancering aankondigde. het netwerk bestaat uit experimentele wetenschappers uit diverse biomedische onderzoeksgebieden, experten in de 'computationele biologie' en artsen.
Ondanks het feit dat ziektes als Alzheimer, Parkinson en Huntington wereldwijd miljoen mensen treffen, zijn de oorzaken nog maar gedeeltelijk bekend. Ook doeltreffende therapieën om het merendeel ervan te genezen, te voorkomen of te behandelen, ontbreken nog steeds. Het netwerk wil die hiaten aanpakken.
Het Leuvense team bestaat uit de hoogleraren Patrik Verstreken (VIB-KU Leuven) en Wim Vandenberghe (UZ Leuven) en neuro-ingenieur Dries Braeken (imec). Ze willen een nieuw chip creëren om de mechanismen van de ziekte van Parkinson te bestuderen. De chip moet in staat zijn om in levend hersenweefsel de 'elektrofysiologische transmissies' te meten tussen neuronen. Op basis van een vergelijking tussen weefsels van gezonde personen en van Parkinsonpatiënten willen de onderzoekers nagaan wat er bij deze laatste fout loopt en wat er kan gebeuren om deze transmissies opnieuw normaal te laten verlopen.
"We vertrekken van een chip die imec reeds ontwikkelde en waarvan de capaciteit verder zal worden uitgebouwd. Tegelijk zullen we menselijk huidweefsel omvormen tot hersenweefsel. Het weefsel zal worden geprint op de chip, die vervolgens de activiteiten tussen de neuronale circuits zal registreren. Het nieuwe is dat we het tot nog toe moesten doen met onderzoek op dood weefsel. In een volgend stadium zullen we onderzoeken of we door toevoeging van medicijnen de fouten in de transmissies kunnen herstellen", aldus Verstreken in een gesprek met Belga.
De technologie zal volgens Verstreken ook inzetbaar zijn voor de studie van andere neurodegeneratieve aandoeningen. Hij droomt er overigens al van om deze 2D-chip in de toekomst te vervangen door een 3D-model.