Ouders die in het voorbije jaar een kind gekregen hebben, starten vaker met antidepressiva. Dat blijkt uit een analyse van een bevraging die het ziekenfonds Solidaris uitgevoerd heeft bij zijn leden. Solidaris onderscheidt een aantal risicofactoren voor postnatale depressies.
In een data-analyse onderzocht het ziekenfonds het gebruik van antidepressiva bij zijn leden. Daaruit blijkt dat het gebruik van antidepressiva tijdens de zwangerschap afneemt, zowel bij vrouwen als bij mannen. "De terugval bij vrouwen is allicht voor een groot stuk te wijten aan de mogelijke schadelijke effecten die het nemen van antidepressiva op de ontwikkeling van de foetus kan hebben. Van geen enkel antidepressivum is bewezen dat het veilig kan worden toegediend in het eerste trimester van de zwangerschap. Daarom worden veel behandelingen met antidepressiva onderbroken", klinkt het bij Solidaris. De daling bij mannen doet echter vermoeden dat er ook andere factoren spelen.
Uit de data-analyse treedt nog naar voren dat 70 procent van de prille ouders die in de drie jaar voor de zwangerschap antidepressiva namen, een jaar na de bevalling nog steeds zonder antidepressiva kan. Dat dient verder onderzocht te worden, stelt Solidaris.
Om het fenomeen van postnatale depressies in kaart te brengen, spitst de data-analyse zich toe op nieuwe gebruikers van antidepressiva. Daaruit blijkt dat ouders die in het voorbij jaar een kind gekregen hebben, vaker starten met antidepressiva dan ziekenfondsleden uit de hele bevolking. Van de moeders tussen 15 en 49 jaar oud die het voorbije jaar een kind gekregen hebben, slikt 4,7 procent een antidepressivum. Bij vrouwen tussen 15 en 49 jaar oud uit de hele bevolking ligt dat percentage op 2,9 procent. In het eerste jaar na de geboorte start 2,7 procent van de vaders tussen 15 en 59 jaar oud met een antidepressivum. Bij mannen tussen 15 en 59 jaar oud uit de hele bevolking ligt dat percentage op 2,1 procent.
Solidaris onderscheidt een aantal risicofactoren voor postnatale depressies. Zo zijn bepaalde mensen kwetsbaarder door hun socio-economische situatie of de socio-demografische groep waartoe ze behoren. Ook alleenstaande moeders en heel jonge ouders lopen meer risico, omdat ze minder beroep kunnen doen op hun netwerk. Daarom moet ingezet worden op beschikbare plaatsen in de kinderopvang, stipt het ziekenfonds aan. Verder zijn ouders van een kind dat geboren werd door middel van keizersnede of ouders van een kind met gezondheidsproblemen in het eerste levensjaar gevoeliger. Ook traumatische ervaringen, zoals partnergeweld, werken een postnatale depressie in de hand.
Niet alle risicofactoren spelen in gelijke mate een rol. Bij vrouwen wegen de oplopende medische kosten van hun spruit zwaarder door. Mannen die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming, en dus over beperkte middelen beschikken, lopen meer risico op een postnatale depressie.
Solidaris pleit ervoor om toekomstige ouders beter voorbereiden op het ouderschap. "Om te vermijden dat de 'roze wolk' in een donkere rand verdwijnt, moeten we hen er bewust van maken dat niet alles perfect moet zijn", stelt het ziekenfonds. Psychische zorg moet algemener uitgerold en beter gefinancierd worden binnen de perinatale zorg voor kwetsbare mensen. Tot slot vraagt Solidaris meer aandacht voor toekomstige vaders en een uitbreiding van het geboorteverlof, naast een uitbreiding van het moederschapsverlof.
