Matrix metalloproteïnase-3 in het centrale zenuwstelsel: een spel van Yin en Yang

Matrix metalloproteïnase-3 in het centrale zenuwstelsel: een spel van Yin en Yang

[* Laboratorium voor Neurale Ontwikkeling en Regeneratie, Afdeling, Dierenfysiologie en Neurobiologie, Departement Biologie, KU Leuven]   Matrix metalloproteïnasen (MMP’s) vormen een groep enzymen die in het volledige lichaam tot expressie worden gebracht in een specifiek tijds- en plaatsgerelateerd kader. Hun activatie gebeurt voornamelijk wanneer herstructurering en gecontroleerde afbraak van de cellulaire omgeving of matrix nodig is, zoals ondermeer tijdens organogenese of bij wondheling. Daarnaast zijn deze enzymen ook betrokken in intracellulaire en intercellulaire signaalwegen en bijgevolg belangrijke spelers in allerlei fysiologische processen. Wanneer MMP’s echter in overmaat geproduceerd worden, kunnen ze vele pathologische aandoeningen ondersteunen, waaronder kanker en arthritis. Onderzoek naar de functies die MMP’s in het centrale zenuwstelsel (CZS) uitoefenen is nog in volle opmars. Naast hun detrimentale rol, zoals het versterken van demyelinatie, bloed-hersen-barrière disfuncties, neuroinflammatie en neurotoxiciteit, blijkt meer en meer dat MMPs ook belangrijk zijn bij de opbouw, plasticiteit en regeneratie van het CZS. Daar MMP’s in vroege stadia na een letsel schadelijk kunnen zijn, maar in latere fasen essentieel voor het herstel, maakt de therapeutische toepasbaarheid van deze enzymen complex. Een verdere karakterisatie van hun functies en de onderliggende mechanismen is bijgevolg essentieel. MMP-3 is, naast MMP-2 en MMP-9, één van de meest bestudeerde MMP’s en draagt, door zijn uitgebreid arsenaal aan substraten, bij tot een grote variëteit aan biologische processen, zowel in fysiologische als pathologische condities. Dit artikel geeft een bondige samenvatting weer van de tot op heden waargenomen MMP-3 functies in het CZS, enerzijds in neurodegeneratieve aandoeningen en anderzijds in ontwikkeling, plasticiteit en regeneratie van het CZS.   Published ahead of print.

Hoe omgaan met seksuele gezondheidsproblemen bij bejaarden?

Hoe omgaan met seksuele gezondheidsproblemen bij bejaarden?

[1. Fysiotherapeute gespecialiseerd in de bekkenbodem; medewerkster in de Clinique de la Sexualité et du Couple in Charleroi, geleid door Y. Depauw. 2. Sekstherapeute en fysiotherapeute gespecialiseerd in de bekkenbodem; medewerkster in de Clinique de la Sexualité et du Couple in Charleroi, geleid door Y. Depauw. 3. Neuropsychiater, hoofdredacteur, woonde een congres bij over “Seksualiteit en ouder worden”, georganiseerd door het Hôpital Van Gogh in Charleroi]   Na hun pensioen gaan bejaarden tegenwoordig nog verschillende goede jaren tegemoet. Dat heeft onder meer te maken met de toename van de levensverwachting. Veroudering brengt diverse fysieke, psychologische en psychosociale wijzigingen mee. Het is belangrijk om die wijzigingen te kennen, indien we rekening willen houden met de aanpassingen en het welzijn van bejaarden en specifieke ingrepen willen doen bij deze populatie. De factoren die bijdragen tot het welzijn van de bejaarde omvatten onder meer de kwaliteit van zijn/haar relatie en het seksleven. In meerdere studies is inderdaad aangetoond dat de tevredenheid van bejaarden over hun relatie samenhangt met hun lichamelijke en geestelijke gezondheid en zelfs met hun algemene tevredenheid over het leven. Omgekeerd zijn relatieproblemen een bron van onrust en depressie bij die gepensioneerden. Overigens blijkt uit die studies dat bejaarden die seksuele betrekkingen blijven hebben, daarin een belangrijke bron van extra genot vinden, wat hen helpt om zich lichamelijk en geestelijk goed te blijven voelen en indirect bijdraagt tot een vermindering van allerlei fysieke en mentale problemen.   Published ahead of print.

Een woensdagavond in Parijs, in de Club des Mouvements Anormaux

Een woensdagavond in Parijs, in de Club des Mouvements Anormaux

Veel Belgische neurologen, zowel uit het noorden als uit het zuiden van het land, verplaatsen zich regelmatig naar Parijs om deel te nemen aan de voortreffelijke bijeenkomsten georganiseerd door de Club des Mouvements Anormaux (CMA, club van de abnormale bewegingen) op de dienst Neurologie van la Pitié-Salpêtrière, een groot ziekenhuiscomplex. In de voortuin van het complex, staat een standbeeld van Philippe Pinel (1745-1826). Hij was de stichter van de moderne psychiatrie en in zekere zin dus een voorloper van de biologische psychiatrie. Hij haalde psychiatrische patiënten uit de duisternis waarnaar ze – bezeten door de duivel – werden verwezen en gaf hen een specifieke behandeling. De ontmoetingsplaats was het gloednieuwe gebouw van het Institut du Cerveau et de la Moelle épinière (ICM) van dit universitaire ziekenhuis. Op het gelijkvloers is een prachtig auditorium ingericht, waar op woensdagavond (vaak de eerste woensdag van de maand) deze bijeenkomst plaatsvindt. Die begint doorgaans met een theoretische uiteenzetting, gevolgd door de presentatie, beschrijving en bespreking van video’s over gevallen die interessant zijn wegens hun complexiteit of hun volstrekt originele karakter. Het doel van de CMA, die meer dan 25 jaar geleden werd opgericht in Parijs, is om meer aandacht te besteden aan klinische observatie en op basis daarvan het type onvrijwillige beweging in elke video (athetose, chorea, tic, myoclonie, tremor...) nauwkeurig in kaart te brengen. Pas dan kan worden overgegaan tot de differentiële diagnoses en kan er naar een oplossing worden gezocht, of toch ten minste een vermoedelijke diagnose worden geformuleerd.   Published ahead of print.

Laatste reacties